اکثر شهرهای استان همدان از قدمت بالایی برخوردار می باشند؛ بطوری که همدان اولین پایتخت نخستین تشکیلات حکومتی در ایران بوده که در آن دوره هگمتانه نامیده می شده است. منطقه ای باستانی در دل بافت قدیمی همدان که توسط اقوام آریای ماد بنا نهاده شده است و در سالیان دور مملو از کاخ های باشکوه و دارای معماری و نقشه ی منظم شهری بوده که در بین آثار باستانی به دست آمده کم سابقه است. نکته ی قابل توجه این شهر باستانی، وجود یک شبکه منظم و پیشرفته آب رسانی می باشد.هرودوت بنای هگمتانه را به دیاکو، نخستین شاه ماد نسبت داده و گفته است که هفت دیوار داشته که هر کدام به رنگ یکی از سیاره ها بوده است.بعد از دیدار از تپه هگمتانه در ناحیه شرقی آن می توانید از موزه تپه هگمتانه دیدن کنید. در این مجموعه آثار سنگی , سفالی, استخوانی و فلزی از دوره های پیش و پس از اسلام به نمایش در آمده است. در راهرو و تالار سمت راست موزه تپه هگمتانه, اشیای مکشوف از هگمتانه نگهداری می شوند. از برجسته ترین این آثار می توان به پایه ستونهای متعلق به کاخهای هخامنشی از جمله شالی ستون مربوط به دوران اردشیر دوم با متن میخی، دو مهر استامپی سنگی وشیشه ای مربوط به دوران قبل از اسلام و سر گاو از جنس سفال متعلق به دوران هخامنشی اشاره کرد.
